Δρ. Νίκος Παναγιωτίδης: Επικεφαλής ΓΕΩΠΑΜΕ

Έναυσμα για τη συγγραφή του άρθρου αυτού μου έδωσε μια συζήτηση που είχα με ένα φίλο για τις αμερικανικές εκλογές. Ο φίλος μου, που είναι σφοδρός υποστηρικτής του Τραμπ, αν και μη ειδικός παρακολουθεί στενά την ειδησεογραφία που αφορά τα διεθνή θέματα. Υπεραμυνόμενος της εξωτερικής πολιτικής του Τραμπ και βάζοντας στο ίδιο καλάθι όλους τους προηγούμενους προέδρους σημείωνε με έμφαση ότι οι Δημοκρατικοί κάνουν πολέμους, οι προηγούμενοι επενέβησαν εκεί και απ’ εδώ κ.α, ενώ ο Τραμπ είναι φιλειρηνιστής, δεν έκανε πόλεμο και άλλα πολλά. Έτσι έχουν όμως τα πράγματα; Όχι ακριβώς… Η απάντηση είναι απλή. Δεν αναμίχθηκε σε παρατεταμένες συγκρούσεις γιατί δεν τον έπαιρνε. Θα δούμε αργότερα, όμως, αυτό το σημείο.

Αν και δεν είναι σκοπός μας να υπεραμυνθούμε του πολέμου, οι παροικούντες στη διεθνολογική Ιερουσαλήμ γνωρίζουν ότι ο πόλεμος είναι θεσμός της διεθνούς πολιτικής και ψηλαφώντας μέσα στις χιλιετίες θα αντιληφθεί κάποιος ότι μεγάλες δυνάμεις έρχονταν και παρέρχονταν, ήκμαζαν και παρήκμαζαν μέσω του πολέμου.

Ξένες επεμβάσεις και Διεθνές Δίκαιο

Αν και είναι κάπως ριψοκίνδυνο να εισαγάγουμε ηθικά κριτήρια στη διεθνή πολιτική θα υιοθετήσουμε την ορολογία νομιμοποιημένος πόλεμος και μη νομιμοποιημένος πόλεμος. Πότε ένας πόλεμος είναι νομιμοποιημένος; Όταν τυγχάνει της έγκρισης του Συμβουλίου Ασφαλείας και πληροί τις προϋποθέσεις που θέτει το διεθνές δίκαιο, δηλαδή είναι αμυντικός πόλεμος ή εμπίπτει στο δόγμα RtP της «ευθύνης προστασίας» Ας δούμε όμως τι έγινε τα τελευταία 20-30 χρόνια.

Ο μόνος πόλεμος που έτυχε της έγκρισης του Συμβουλίου Ασφαλείας δια του ψηφίσματος 678 –κάτω από το κεφάλαιο VII- ήταν ο Πρώτος Πόλεμος του Κόλπου το 1991. Οι υπόλοιποι ήταν στα όρια του αμυντικού-ανθρωπιστικού πολέμου ή της μονομερούς επέμβασης. Π.χ. ο Νατοϊκός βομβαρδισμός της Γιουγκοσλαβίας το 1999, στον οποίο δεν συμμετείχαν μόνο οι ΗΠΑ.. ήταν σύμφωνα με την Ανεξάρτητη Διεθνή Επιτροπή για το Κόσσοβο παράνομος γιατί δεν εγκρίθηκε από το ΣΑ του ΟΗΕ, αλλά νομιμοποιημένος επί τη βάσει ανθρωπιστικών επιχειρημάτων. Αν εστιάσουμε στην εισβολή των ΗΠΑ στο Αφγανιστάν το 2001, δεν υπάρχει ομοφωνία αν οι ΗΠΑ είχαν το δικαίωμα επέμβασης. Θα ανέμενε κάποιος, όμως, ότι μετά τις τρεις χιλιάδες νεκρούς που είχαν και την ανάληψη ευθύνης από την Αλ Κάιντα θα κάθονταν με σταυρωμένα χέρια και δεν θα ανέτρεπαν το καθεστώς των Ταλιμπάν, με το οποίο ο Μπιν Λάντεν διασυνδεόταν; Η κυβέρνηση του Ρεμπουπλικανού Τζορτ Μπους επικαλέστηκε αμυντικό πόλεμο.

Ας δούμε λίγο την αμερικανική επέμβαση στο Ιράκ το 2003. Όντως πρόκειται για ένα από τα μεγαλύτερα φιάσκα στην μεταπολεμική αμερικανική εξωτερική πολιτική. Χωρίς να τυγχάνει της στήριξης του ΣΑ στηρίχθηκε στο κατασκευασμένο επιχείρημα ότι το Ιράκ είχε όπλα μαζικής καταστροφής, τα οποία όμως δεν βρέθηκαν ποτέ. Η αμερικανική επέμβαση ανέτρεψε τον Σανταμ Χουσέιν και επέβαλε πολιτικούς της σιιτικής πλειοψηφίας.

Η μήτρα της περιθωριοποίησης των σουνιτών δεν άργησε να εκκολάψει τους νέους τρομοκράτες (μεταξύ αυτών και το ISIS). Το 2011 ο Δημοκρατικός Μπάρακ Ομπάμα απέσυρε ολοκληρωτικά τα στρατεύματα από το Ιράκ. Η επέμβαση του ΝΑΤΟ στη Λιβύη το 2011 με τις ευλογίες του Οργανισμού Ισλαμικής Διάσκεψης και τη συνδρομή αραβικών κρατών, όπως του Κατάρ και των ΗΑΕ, εμπίπτει στις λεγόμενες ανθρωπιστικές επεμβάσεις αφού τα ΣΑ του ΟΗΕ αποφάσισε την επιβολή «ζώνης απαγόρευσης πτήσης» για να προστατέψει τους αμάχους. Αν υπήρξε υπέρβαση των όρων εντολής είναι συζητήσιμο.

Τραμπ ή Μπάιντεν

Η ΚΔ πρέπει να κοιτάζει προς τον υποψήφιο που θα είναι πιο υποστηρικτικός για τις κυπριακές θέσεις, αφού θα στέκει σε θέσεις αρχής. Κατά την άποψη μας αυτός δεν είναι ο Τραμπ. Τα δείγματα γραφής του Αμερικανού Προέδρου ως προς το προαναφερόμενο είναι γνωστά. Ο θαυμασμός του προς τον Ερντογάν, του οποίου το τομάρι διέσωσε λόγω της άρνησης του να επιβληθούν κυρώσεις για την αγορά από την Άγκυρα των S-400.

Και επειδή έχουμε κοντή μνήμη να σας θυμίσω τι έγινε τον Οκτώβριο του 2019; Ο Τραμπ πούλησε τους συμμάχους του τους Κούρδους οι οποίοι πότισαν με το αίμα τους τη Βόρεια Συρία και νίκησαν τους φονταμενταλιστές τρομοκράτες του Ισλαμικού Κράτους. Τι ακολούθησε; ο σφαγιασμός τους, αφού η απόσυρση των Αμερικανών από τα τουρκοσυριακά σύνορα επέτρεψε στον τουρκικό στρατό να ριζώσει ακόμα περισσότερο ως δύναμη κατοχής στη Βόρεια Συρία. Επιπλέον η παράνομη αποχώρηση των ΗΠΑ από τη Συμφωνία για τα Πυρηνικά του Ιράν το 2015 δημιουργεί προϋποθέσεις αστάθειας στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής και ενδεχόμενης πολεμικής αναμέτρησης όσων αντιτίθενται στο σιιτικό κράτος. Όμως το Ιράν δεν είναι Ιράκ…

Ο Τραμπ βαρύνεται και με άλλες παρασπονδίες έναντι του διεθνούς δικαίου, όπως η μεταφορά της αμερικανικής πρεσβείας στην Ιερουσαλήμ, κατά παράβαση των ψηφισμάτων του ΟΗΕ και η αναγνώριση της ισραηλινής κυριαρχίας των κατεχόμενων υψωμάτων Γκολάν. Όλα για χάρη του Ισραήλ.. Ακόμα και οι συμφωνίες ειρήνευσης που έγιναν μεταξύ του Εβραϊκού Κράτους και του Μπαχρέιν, των ΗΑΕ και του Σουδάν είναι συγκυριακές και έχουν διττό στόχο. Την περαιτέρω απομόνωση του Ιράν- το οποίο αποτελεί μεγαλύτερη απειλή από την Τεχεράνη για μερικά αραβικά κράτη- και την κατατριβή- αποδυνάμωση του αγώνα των Παλαιστινίων. Θα μου πείτε τι σε κόφτει για τους Παλαιστίνιους. Και βέβαια με κόφτει διότι αν παραβλέπω την καταπάτηση των ψηφισμάτων του ΟΗΕ σε άλλους πως θα απαιτήσω την τήρηση των ίδιων αρχών για το δικό μου ζήτημα; Σήμερα η σειρά τους, αύριο η δική μας. Η επιλογή Τατάρ στα κατεχόμενα κρούει καμπανάκι κινδύνου.

Τουλάχιστον ο Μπάιντεν στο μανιφέστο του τάχθηκε υπέρ των ελληνικών θέσεων και εναντίον της τουρκικής προκλητικότητας. Εναπόκειται να δούμε αν εκλεγεί ποιά στάση θα τηρήσει.