Πολιτική απόφαση της Άγκυρας, με στόχο να ανακατέψει την τράπουλα στη Μέση Ανατολή, βλέπουν αναλυτές των διεθνών σχέσεων πίσω από την κατάρριψη του ρωσικού μαχητικού, η οποία περιπλέκει ακόμη περισσότερο το σκηνικό στην περιοχή. Λίγες ώρες μετά το περιστατικό, η«Ν» προβαίνει σε μια πρώτη ανάλυση των εξελίξεων με τη βοήθεια του διευθυντή στο Ινστιτούτο Διεθνών Οικονομικών Σχέσεων Χαράλαμπου Τσαρδανίδη.

Ο καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου εξηγεί ότι εδώ και καιρό η Τουρκία αντιδρά στις στρατιωτικές επιχειρήσεις της Μόσχας στη Συρία, καθώς ανησυχεί για το ενδεχόμενο μέσω των ρωσικών παρεμβάσεων να συνενωθούν οι κουρδικοί θύλακες που βρίσκονται ανατολικά και δυτικά του Ευφράτη. Είναι ένα ζήτημα ύψιστης προτεραιότητας για την Άγκυρα, η οποία έχει μάλιστα διαμηνύσει ότι σε μια τέτοια περίπτωση θα προβεί σε στρατιωτικές επιχειρήσεις για τη δημιουργία «ζώνης ασφαλείας». 

Υπό αυτήν την έννοια, η δραστηριοποίηση του ISIS στην περιοχή και μόνο εκ του αποτελέσματος εξυπηρετεί τα τουρκικά συμφέροντα. «Είναι άλλωστε γνωστός ο ρόλος της Τουρκίας στο λαθρεμπόριο πετρελαίου το οποίο έχει διασφαλίσει και εμπορεύεται για τις χρηματοδοτικές της ανάγκες η τρομοκρατική οργάνωση».

Στο πλαίσιο αυτό η κατάρριψη του ρωσικού μαχητικού, η οποία θα πρέπει να θεωρείται αποτέλεσμα πολιτικής απόφασης, καθώς αντίστοιχα περιστατικά παραβιάσεων του εναέριου χώρου συμβαίνουν συχνά, σηματοδοτεί την πρόθεση της Άγκυρας να στείλει το μήνυμα ότι δεν θα ανεχτεί περαιτέρω παρεμβάσεις στην περιοχή που την αφορά.

Όπως επισημαίνει ο κ. Τσαρδανίδης, η Ρωσία δεν θα πρέπει να περίμενε ότι η Τουρκία θα έφτανε στο σημείο να καταρρίψει αεροσκάφος της. Στη Μόσχα δημιουργεί επιπλέον πρόβλημα το γεγονός ότι οι εικόνες που μεταδόθηκαν αμέσως μετά το περιστατικό δείχνουν τον έναν από τους δύο πιλότους της να περιβάλλεται όχι από μέλη του ISIS αλλά από Τουρκμένιους αντάρτες, γεγονός που έχει και «ψυχολογική» σημασία για τον ρωσικό παράγοντα.

Ως καθοριστική αναμένεται τις επόμενες ώρες η αντίδραση των χωρών του ΝΑΤΟ, η οποία πάντως «ενδέχεται να γυρίσει και μπούμπερανγκ στην Τουρκία», καθώς ήδη βρίσκεται σε εξέλιξη ένας συντονισμός ΗΠΑ και Ρωσίας στο πεδίο της καταπολέμησης του ISIS.

Ζητούμενα λοιπόν αποτελούν αφενός σε ποιον βαθμό το ΝΑΤΟ θα καλύψει ή δεν θα καλύψει την Τουρκία, αφετέρου ο τρόπος με τον οποίο θα αντιδράσει στις εξελίξεις η Μόσχα.

 

Πηγή: Naftemporiki.gr

====================================================================================================================================================================

 

TRANSCRIPT

Καλωσορίσατε στο the Real News Network, είμαι η Jessica Desvarieux και βρίσκομαι στη Βαλτιμόρη.

Την Τρίτη η Τουρκία κατέρριψε ένα ρωσικό μαχητικό τζετ, υποστηρίζοντας ότι παραβίασε τον τουρκικό εναέριο χώρο που αγνόησε αρκετές προειδοποιήσεις. Η Ρωσία αρνήθηκε ότι το αεροσκάφος εισήλθε στον τουρκικό εναέριο χώρο και ο Ρώσος πρόεδρος, Βλάντιμιρ Πούτιν, ανέφερε για την κατάρριψη του αεροσκάφους ως «πισώπλατη μαχαιριά που συντελέστηκε από συμμάχους των τρομοκρατών». Αρκετά βαριά λόγια για έναν σύμμαχο της Αμερικής, την Τουρκία. Στην κοινή συνέντευξη Τύπου με τον Γάλλο Πρόεδρο, Φρανσουά Ολάντ, ο Πρόεδρος Ομπάμα χρησιμοποίησε το περιστατικό προκειμένου να ασκήσει κριτική στις αεροπορικές επιχειρήσεις της Ρωσίας στη Συρία. Ας ακούσουμε τι είπε:

– Πιστεύω ότι καταδεικνύονται τα συνεχόμενα προβλήματα με τις ρωσικές επιχειρήσεις υπό την έννοια ότι αυτές γίνονται πολύ κοντά στα τουρκικά σύνορα, κατά μιας μετριοπαθούς αντιπολίτευσης που δεν υποστηρίζεται μόνο από την Τουρκία αλλά από μια σειρά κρατών.

– Κατά μιας μετριοπαθούς αντιπολίτευσης… Λοιπόν, ο καλεσμένος μας σήμερα υποστηρίζει ότι αυτό δεν είναι αλήθεια. Θα υποδεχτούμε τώρα τον καλεσμένο μας Baris Karaagac για να μας εξηγήσει το πλαίσιο. Είναι λέκτορας Διεθνών Σχέσεων στο πανεπιστήμιο Trent στο Οντάριο. Σε ευχαριστώ για την συμμετοχή Baris.

– Εγώ σε ευχαριστώ για τη συμμετοχή, Jessica.

– Λοιπόν Baris, ας δούμε τις προθέσεις πίσω από το περιστατικό. Από την σκοπιά της Τουρκίας, γιατί η Τουρκία να επιτεθεί σε ένα ρωσικό αεροσκάφος;

– Κοιτάξτε, η άμεση εξήγηση πίσω από μια τέτοια ενέργεια του τουρκικού κράτους φαίνεται να σχετίζεται με τις ανησυχίες της Τουρκίας σχετικά με τον πληθυσμό των  Τουρκμένων στην Συρία. Έχουν γίνει πολλές ανακοινώσεις από τις τουρκικές αρχές που υποδεικνύουν την δύσκολη κατάσταση που αντιμετωπίζουν οι Τουρκμένοι ως αποτέλεσμα των πρόσφατων επιχειρήσεων κυρίως των Ρώσων. Και πάλι, σήμερα, αμέσως μετά την κατάρριψη του ρωσικού αεροσκάφους ο Ahmet Davutoglu, ο Τούρκος Πρωθυπουργός, κάλεσε συνέντευξη Τύπου στην οποία είπε ότι η Τουρκία πρωτίστως ήθελε να προστατέψει τον εναέριο χώρο της, αλλά επίσης και να προστατέψει -να κάνει οτιδήποτε προκειμένου να προστατέψει τους Τουρκμένους, τους Τούρκους αδελφούς που ζουν στη Συρία μαζί με τους άραβες του Aleppo.

Οπότε, αυτός θα μπορούσε να είναι ο λόγος. Αλλά δεν ξέρουμε ακριβώς το πραγματικό, το αληθινό κίνητρο πίσω από μια τέτοια πράξη που ενέτεινε την ένταση μεταξύ του τουρκικού και του ρωσικού κρατους. Αμέσως μετά την κατάρριψη του αεροσκάφους, πρώτα από όλα, ο Ρώσος υπουργός εξωτερικών, Lavrov, ακύρωσε το ταξίδι του στην Τουρκία, που θα λάμβανε χώρα την Τετάρτη. Και οι Ρώσοι ανακοίνωσαν ότι θα παγώσουν όλες τις στρατιωτικές σχέσεις με το τουρκικό κράτος. Και αυτό δημιουργεί σημαντική ένταση μεταξύ των δύο κρατών, αφού -να το ξαναπούμε- η κίνηση της Τουρκίας ήταν αναπάντεχη.

Και αυτό επειδή κυρίως σκέφτομαι τις εμπορικές σχέσεις των δύο κρατών. Και η Ρωσία είναι βασικός εμπορικός εταίρος της Τουρκίας. Αν κοιτάξουμε, για παράδειγμα, τις εισαγωγές πετρελαίου και φυσικού αερίου από την Τουρκία, η Ρωσία είναι ένας από τους βασικούς προμηθευτές. Στην πραγματικότητα η Τουρκία εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό στο ρωσικό φυσικό αέριο. Περίπου το 60-65% του φυσικού αερίου που καταναλώνεται στην Τουρκία προέρχεται από τη Ρωσία. Επίσης και στον τομέα του τουρισμού υπήρχε έντονη δραστηριότητα, και στην πραγματικότητα πολύ στενή συνεργασία μεταξύ των δύο κρατών τα τελευταία έτη. Μετά τους γερμανούς τουρίστες οι ρώσοι αποτελούσαν το δεύτερο μεγαλύτερο έθνος όσον αφορά τους τουρίστες που επισκέπτονται την Τουρκία. Περίπου 4,4 εκατομμύρια ρώσοι τουρίστες επισκέφτηκαν την Τουρκία το 2014. Επιπλέον υπάρχουν πάρα πολλές μεγάλες τουρκικές κατασκευαστικές εταιρίες που δραστηριοποιούνται στη Ρωσία. Και από την άλλοι οι Ρώσοι κάνουν δουλειές στην Τουρκία.

Οπότε αυτό που συνέβη είναι τεράστιας σημασίας, είναι πολύ σημαντικό επειδή η ένταση θα διακινδυνέψει αυτές τις σχέσεις μεταξύ των δύο κρατών στο άμεσο μέλλον.

– Και σίγουρα θα διακινδυνέψει αυτό που συμβαίνει στη Συρία. Ξέρεις, υπάρχουν συνομιλίες για μια πολιτική μετάβαση στη Συρία. Οπότε ίσως θα πρέπει να ψάξουμε σε λίγο μεγαλύτερο βάθος, Baris, και να συζητήσουμε τους στόχους της Τουρκίας στην Συρία. Τι ελπίζουν ότι μπορούν να βγάλουν από το μέλλον της Συρίας, οποιοδήποτε και αν είναι αυτό;

– Λοιπόν, από την αρχή του πολέμου στην Συρία το 2011 η Τουρκία ήταν ξεκάθαρη. Η Τουρκία ήθελε και θέλει τον Ασάντ εκτός. Αλλά σε αυτό το στόχο η Τουρκία έχει απομονωθεί, ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια, από την διεθνή κοινότητα. Και αυτό επειδή έχει επιδείξει ιδιαίτερο πείσμα στην απαίτησή της η μελλοντική Συρία να κατασκευαστεί χωρίς τον Ασάντ. Και με την εμπλοκή της Ρωσίας η εικόνα άλλαξε ολοκληρωτικά, σε μεγάλο βαθμό υπέρ του Ασάντ. Οπότε η τουρκική εξωτερική πολιτική σε σχέση με την Συρία υπήρξε αποτυχημένη. Δεν θα ήταν υπερβολή να εξάγουμε αυτό το συμπέρασμα.

Και τώρα θα ήθελα να μιλήσω σχετικά… αποκλίνοντας λίγο από την ερώτηση που μου έκανες… αλλά θα ήθελα να πω δυο λόγια σχετικά με την συνέντευξη Τύπου του Προέδρου Ομπάμα και του Προέδρου Ολάντ. Σε αυτή την συνέντευξη Τύπου ο Ομπάμα είπε ότι οι ρωσικές επιχειρήσεις κατά των μετριοπαθών δυνάμεων έχουν ενδυναμώσει το καθεστώς του Ασάντ και ότι οι ρωσικές επιχειρήσεις θα πρέπει να στοχεύουν τον ISIS αντί των μετριοπαθών τμημάτων της Συριακής αντιπολίτευσης. Αυτή η διατύπωση είναι αρκετά παραπλανητική… Κοιτάξτε το Free Syrian Army. Μπορεί, ναι, να θεωρηθεί ως μια μετριοπαθής αντιπολιτευτική δύναμη. Αλλά δεν είναι ο μόνος παίχτης που δρα στην περιοχή σήμερα στην Συρία.

Ένας ακόμα παίχτης που εμφανίστηκε το 2015 είναι ο αυτοαποκαλούμενος Army of Conquest, που δρα σε συνεργασία με μια σειρά ισλαμιστικών ομάδων στη Συρία. Και αυτοί είναι πολύ δραστήριοι στην περιοχή Alawite που βρίσκεται στην καρδιά της περιοχής που ελέγχει ο Ασάντ. Και αυτή η συμμαχία βρίσκεται στον στόχο των ρωσικών επιχειρήσεων. Αυτοί οι τύπου δεν είναι καθόλου μετριοπαθείς. Τα δύο βασικά μέρη αυτής της συμμαχίας είναι η Ahar ash-Sham, μια ισλαμιστική ομάδα Σαλαφιστών που δρα από κοινού με το Al-Nusra Front που πρόκειται για την Al-Qaeda της Συρίας. Δεν μπορώ να καταλάβω πως αυτοί οι άνθρωποι μπορούν να αναφερθούν ως μετριοπαθείς παίχτες. Και αυτή είναι η υποκρισία των δυτικών δυνάμεων όταν μιλάμε για την κατάσταση στη Συρία.

– Ωραία Baris, Ας σταματήσουμε για λίγο την συζήτηση μας εδώ. Στο δεύτερο μέρος θα πούμε περισσότερα για τη Δύση, όπως και τις σχέσεις της με τη Ρωσία τώρα που συνέβη αυτό το περιστατικό. Baris σε ευχαριστούμε πολύ για την συμμετοχή σου.

– Εγώ σας ευχαριστώ.

– Και σας ευχαριστούμε που συνδεθήκατε στο the Real News Network.

Πηγή: The Press Project