Δρ. Νίκος Παναγιωτίδης: Επικεφαλής ΓΕΩΠΑΜΕ

 

Οι γεωπολιτικές εξελίξεις στο Ιράκ με την προέλαση των τζιχαντιστών από τον περασμενο Ιούνιο και η κατάληψη από μέρους τους μεγάλου εδάφους στη χώρα, αλλά και στη γειτονική Συρία, έστρεψε την προσοχή της διεθνούς κοινότητα στις εξελίξεις στη Μέση Ανατολή, οι οποίες λαμβάνουν πλέον την μορφή χιονοστιβάδας και απειλούν την περιφερειακή τάξη πραγμάτων. Μέσα σε αυτό τον κυκεώνα των νέων γεωπολιτικών εξελίξεων, όμως, πέρασε απαρατήρητη η συνεργασία ΗΠΑ- ΙΡΑΝ στο Ιράκ για την καταπολέμηση της κοινής απειλής που εκπορεύεται από τους τζιχαντιστές.

Η κοινότητα συμφερόντων που σχηματίστηκε στην αραβική χώρα ώθησε τους μέχρι πρόσφατα εχθρούς στο να συντονίσουν τις ενέργειες του εναντίων των σουνιτών τζιχαντιστών του Ισλαμικού Κράτους. Αυτή η εξέλιξη λίγους μήνες πριν φάνταζε αδιανόητη. Να υπενθυμίσουμε ότι πριν αρχίσουν οι αμερικανοϊρανικές συνομιλίες για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν, υπήρχαν φωνές εντός των ΗΠΑ, οι οποίες καλούσαν τον Αμερικανο πρόεδρο Μπαράκ Ομπάμα να αναλάβει στρατιωτική δράση έναντιον του ιρανικού καθεστώτος σε συνεργασία με τον κύριο κύριο σύμμαχο του στην Εγγύς Ανατολή το Ισραήλ.

Οπως μεταδίδει το αμερικανικό ιδρυμα γεωπολιτικής ανάλυσης Stratfor, επίλεκτη ομάδα των Φρουρών της Επανάστασης του Ιραν έχει αναλάβει ήδη στρατιωτική δράση στην επαρχία Ντιγιάλα στο Βόρειο Ιράκ, η οποία κρίνεται άκρως υποβοηθητική σε τακτικό επίπεδο, αφού οι Αμερικανοί πλήττουν από αέρος διάφορους στόχους του Ισλαμικού Κράτους. Ο συντονισμός των δυο χωρών έχει γίνει εφικτός μετά από μυστικές συνομιλίες μεταξύ Ιρανών και Αμερικανών αξιωματούχων στο Αμμάν της Ιορδανίας.

Υπογραμμίζοντας αυτή τη “γεωπολιτική συνεργασία” μεταξύ δυο μη φιλικών χωρών δεν θέλουμε σε καμία περίπτωση να υπονοήσουμε ότι έχουν ξεπεραστεί τα εμπόδια στις σχέσεις τους. Τουνταντίον το ζήτημα του πυρηνικού προγράμματος της Τεχεράνης, παραμένει το μεγαλύτερο αγκάθι στις σχέσεις ΗΠΑ- Ιραν, το οποίο θα συνεχίσει να ανατροφοδοτεί την αμοιβαία καχυποψία. Αυτό που θέλουμε να υποδείξουμε είναι πως η ρευστότητα των γεωπολιτικών εξελίξεων στη Μέση Ανατολή αναγκάζει δυο εχθρικές χώρες αν όχι να συνεργαστούν, τουλάχιστον να συντονιστούν σε τακτικό επίπεδο με κύριο στρατηγικό στόχο την εξουδετέρωση της κοινής απειλής, η οποία ακούει στο όνομα Ισλαμικό Κράτος. Ποίες θα είναι οι μελλοντικές πολιτικό-διπλωματικές σχέσεις Ιράν- ΗΠΑ θα το δείξει ο χρόνος. Πρέπει να σημειωθεί ότι και στο παρελθόν η Ουάσιγκτον συνεργαστηκε με την Τεχεράνη για την ανατροπή του καθεστώτος των Ταλιμπάν στο Αφγανιστάν, όπως και για την ανατροπή του Σαντάμ Χουσέιν στο Ιράκ το 2003 χωρίς όμως αυτή η συνεργασία να παράσχει τα εχέγγυα για την οριστική εξομάλυνση των σχέσεων τους.