ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΚΑΠΕΡΝΑΡΑΚΟΥ

Ο Ταγίπ Ερντογάν ανέκαθεν τασσόταν κατά της αύξησης του κόστους δανεισμού, επειδή θέλει το χρήμα να παραμείνει φθηνό για να τονώσει την ανάπτυξη.

Στη σύγχρονη ιστορία είναι σπάνιο μια οικονομική κρίση να εμφανίζεται αποκομμένη από το κοινωνικό και πολιτικό γίγνεσθαι. Αυτό ακριβώς συμβαίνει και στην περίπτωση της κρίσης της τουρκικής λίρας, η οποία βυθίζεται ολοένα και περισσότερο έναντι του αμερικανικού δολαρίου. Στα τέλη της εβδομάδας διαμορφώθηκε στα 3,880 δολάρια, ανακάμπτοντας από το ιστορικό ναδίρ των 3,9417 δολαρίων. Παράλληλα, η χώρα ζει υπό το φάσμα του αποτυχημένου πραξικοπήματος, των μαζικών συλλήψεων διαφωνούντων, των συνεχών τρομοκρατικών επιθέσεων, της αναζωπύρωσης του πολέμου με το ΡΚΚ και της ολοένα και μεγαλύτερης συγκέντρωσης εξουσιών στα χέρια του Ταγίπ Ερντογάν.

Η κεντρική τράπεζα της Τουρκίας αποφάσισε να παρέμβει και να ανακόψει την κάθοδο της ισοτιμίας του νομίσματος, η οποία είναι της τάξεως του 8% από τις αρχές της χρονιάς. Αύξησε στις αρχές της εβδομάδας τα διατραπεζικά επιτόκια δανεισμού (το επιτόκιο overnight κατά 75 μονάδες βάσης στο 9,25% και το λεγόμενο «late liquidity window» στο 11% από 10%).

Εντούτοις, δεν ικανοποίησε το αίσθημα της αγοράς, καθώς οι περισσότεροι επενδυτές ανέμεναν γενναία αύξηση στο βασικό επιτόκιο δανεισμού, ώστε να στηριχθεί αξιόπιστα η τουρκική λίρα και να κατευναστούν οι ανησυχίες τους για την ανεξαρτησία της κεντρικής τράπεζας.

Ο Ταγίπ Ερντογάν ανέκαθεν τασσόταν κατά της αύξησης του κόστους δανεισμού, επειδή θέλει το χρήμα να παραμείνει φθηνό για να τονώσει την ανάπτυξη. Επιπλέον ζητεί από την κεντρική τράπεζα να θεσπίσει ένα και μόνο επιτόκιο για την άσκηση της νομισματικής πολιτικής και όχι ένα φάσμα επιτοκίων, όπως έχει τώρα. Υιοθετώντας και έναν «πατριωτικό» λαϊκιστικό τόνο, διακηρύσσει πως οι μαζικές πωλήσεις στη λίρα αποτελούν έξωθεν επίθεση στην οικονομία από δυνάμεις οι οποίες συνωμοτούν με στόχο την επιβράδυνσή της.

Τόσο ο ίδιος ο Τούρκος πρόεδρος όσο και στελέχη της κυβέρνησής του επιμένουν πως η κεντρική τράπεζα είναι αυτόνομη. Ωστόσο, εκείνη υπερασπίζεται το νόμισμα, καταφεύγοντας σε μη συμβατικές κινήσεις και επιτείνοντας την εντύπωση ότι θέλει πάση θυσία να αποφύγει την απευθείας αύξηση του βασικού επιτοκίου. Αναλυτές κάνουν λόγο για άτολμη αντίδραση του πιστωτικού ιδρύματος, που φανερώνει την έλλειψη αυτονομίας του. O Σερχάτ Γκιουρλεγέν, διευθυντής ερευνών στον επενδυτικό οίκο Is Investment της Κωνσταντινούπολης, επισημαίνει: «Διαμορφώνεται ένα αβέβαιο και απρόβλεπτο περιβάλλον για τις τουρκικές τράπεζες. Οταν στη διεθνή αγορά παρατηρείται έντονη διάθεση για επενδυτικό ρίσκο, η κεντρική τράπεζα θα παρέμβει με τα διατραπεζικά επιτόκια και όταν υπάρχει εξασθένηση του ρίσκου, θα περιορίσει τη ρευστότητα. Υπό το πρίσμα αυτό, αναμένουμε η τουρκική λίρα να αποδυναμωθεί κι άλλο».
Κρίση εμπιστοσύνης

Η καταβαράθρωση της λίρας φέτος, μετά την προηγηθείσα κάμψη της το 2016 και το 2015, την καθιστά το νόμισμα με τη χειρότερη επίδοση διεθνώς και η εμπιστοσύνη σε αυτήν κλονίζεται. Ο Τούρκος πρόεδρος καλεί σε «εθνική κινητοποίηση» τους πολίτες και τους ζητεί να πουλήσουν δολάρια για να αγοράσουν λίρες. Η εξασθένηση του νομίσματος έχει καταφέρει καίριο πλήγμα στη μεσαία τάξη. Τα καύσιμα, τα δίδακτρα στα σχολεία, η ένδυση και τα ηλεκτρονικά προϊόντα ακριβαίνουν λόγω πτώσης της ισοτιμίας και η αγοραστική δύναμη περιστέλλεται. Το γ΄ τρίμηνο του 2016, η οικονομία της γείτονος πρώτη φορά κατά τα τελευταία επτά χρόνια συρρικνώθηκε 1,8%. Την επόμενη τριετία, κατά τη Moody’s, η οικονομία θα αναπτυχθεί 2,7%, σαφώς πιο αργά από το 5,5% την περίοδο 2010-2014.

Center for Geopolitical Analyses

Καθημερινή

http://infognomonpolitics.blogspot.gr/2017/01/blog-post_723.html